Biotop
Gromperen an alle Gréissten a Faarwen
14 min

D'Grompere si gesond, maache sat. Se sinn d'Basis fir eng helle Wull u Platen a sinn einfach am Gaart ze zillen.
D'Gromper, déi initial aus den Ande kënnt, an als Zierplanz bei eis eriwwer koum an Europa, gouf séier als Grondnarungsmëttel ugebaut. Dat ass am 18. Joerhonnert esou wäit gaangen, datt aner Grondnarungsmëttele wéi de Weess bal verschwonne sinn. D'Resultat war eng grouss Hongersnout an Irland duerch d'Ufällegkeet vu Krankheete bei der Gromper.
Grompere sinn haut net méi aus eisem Iessen ewech ze denken. Gromperen am Gaart selwer unzebauen ass net schwéier, well et eng Planz ass, déi keng Uspréch stellt. Wann een op e puer Saachen oppasst, kann een elo am Mäerz ufänken ze séien, fir am Juni fréistens mat der Recolte unzefänken. D'Gromper ass frou mat der Sonn an huet et gäre fiicht, awer se sollt all Joer op eng anerer Plaz am Gaart geplanzt ginn, well si ee Starkzehrer ass.
Krankheete kann ee vermeiden, wann ee mat genuch Espace planzt an d'Gromper am A behält, wa se wiisst. Et gëtt iwwer 5.000 Zorte Grompere weltwäit, an alle Gréissten, Formen, Faarwen a Konsistenzen. Dofir eegent sech Gromper fir déi ënnerschiddlechst Platen op der ganzer Welt. No der Recolte sollt een d'Gromper donkel, dréchen a kill lageren.
Och d'Séissgromper oder den Topinambur kann een als Gromperenersatz ouni Weideres gebrauchen, fir Ofwiesslung a seng Kichen ze bréngen. Béid Zorte si genee esou gesond wéi déi normal Gromper.
Gromperen, méi fester (z. B. Nicola, Charlotte) eegne sech besser fir Zaloten oder gebrode Gromperen, blann Gromperen oder gekachte Gromperen
Gromperen, méi mëller (z. B. Bintje, Monalisa) eegne sech gutt fir Püree, Gnocchi, Krocketten, Zoppen a Fritten
Well et esou vill verschidden Zorte Grompere ginn, mécht et Sënn opzepassen, wéi eng Zort sech am beschten eegent, fir verschidde Platen.
Informatioune mat der Danièle Keup vun der Liga Gaart an Heem
Episoden

Gromperen an alle Gréissten a Faarwen
Elo gëllt et mat de Preparatiounen am Gaart unzefänken, wann een am Juni/Juli eng gutt Recolte wëll hunn

GUTT GESCHIER - eng Toolothéik
Eng flott Initiativ, bei där een esouwuel als Privatpersoun wéi och als Associatioun all méiglech Handwierksgeschier gratis ausléine kann.

Dëmpelen a Weieren, ënnerschate Liewensraim
Weieren an Dëmpele si méi komplex, wéi ee sech dat allgemeng virstellt. D'Klenggewässer sinn Natur an Kultur zugläich.

Dat richtegt Dëppe fir d'Planzen
Fir Planzen unzezille kann den Choix vum Dëppchen d'Aarbecht vereinfachen a Planze schützen.

GUTT GESCHIER - eng Toolothéik
Eng flott Initiativ, bei där een esouwuel als Privatpersoun wéi och als Associatioun all méiglech Handwierksgeschier gratis ausléine kann.

Moukewanderung
Eng wichteg Rettungsaktioun. Firwat brauche Mouken eis Hëllef? Wéi kënne mir mat engem klenge Geste Grousses bewierken?

Planze fir de Büro, net nëmme schéi fir ze kucken
Planzen an engem zouene Raum dengen net nëmmen als Dekoratioun, mee hunn eng positiv Wierkung op eis Psyche an dee ganze Kierper.

Insekte-frëndlech Gaarden- a Balconsplanzen
Sech elo scho Gedanke maachen, éier d'Saison lassgeet, fir dann och genee ze wëssen, wat ee planze soll.

Urban Birds a Vulleschutz fir jiddwereen
Wat kënne mir maache kënnen, fir de Vullel d'Liewen an eise Stied an Dierfer méi einfach ze maachen?

D'Botz an d'Fleeg vum Gaardegeschier
Gaardegeschier botzen an oder flécken oder nei kafen: op wat gëllt et opzepassen?
E klenge Schrëtt fir mech, e grousse Schrëtt fir meng Ëmwelt
Grouss Aktioune si wichteg, mee hei gëtt den Accent op déi kleng Aktioune gesat, bei deenen all Mënsch sech fir d'Ëmwelt asetze kann.

D'Gesondheet vun eise Flëss
Missioun Kaalbermillen: Fir Grouss a Kleng iwwer d'Gesondheet vun eise Flëss opzeklären a Séisswaassermuschelen ze ziichten an auszesetzen.

Kanéil, Neelcheskäpp, Kardamom, Sesam a Stärenanäis
Elo ass Zäit fir exotesch Gewierzer. Ob fir ze kachen oder ze baken.

Liichtblécker fir d'Zukunft, positiv Nouvellen am Ëmweltbereich
Am Ëmweltberäich zu Lëtzebuerg gëtt et villes ze verbesseren, mee och munches ka gelueft ginn.

Nohalteg Feierdeeg, wéi kënnen déi ausgesinn?
Wärend de Feierdeeg verbréngt een eng schéin Zäit mat Frënn a Famill. Dëst si Momenter, wou och d'Nohaltegkeet net vergiess soll ginn.

Manner Luuchten, méi Stären, méi Déieren
D'Liichtverschmotzung an déi negativ Konsequenzen, ass eist Theema, mat der Fro: Wat kënne mir dogéint maachen, doheem am Haus an am Gaart?

Brennnessel - Urtica, eng pickeg awer ganz intressant Planz
Vill Léit sinn net frou mat Brennnesselen, mee d'Planz huet vill positiv Eegenschaften. Weltwäit ginn et ëm 70 verschidden Zorten.

Aktiounen am Kader vum nationalen Dag vum Bam
1992 war zu Lëtzebuerg deen éischten Nationalen Dag vum Bam. Dëst Joer ass en den 19. November 2023. An deem Kader sinn eng ganz Rei Planzaktioune fir Beem an Hecken.

E Wantermantel fir d'Planzen a Blummen am Gaart
Wéi kann ee senge Planzen am Gaart an op der Terrass een optimale Wanterschutz assuréieren, fir datt si gutt duerch den Wanter kommen.
