Radioen

On air

9 bis 1  |  

play_arrow Live
arrow_back_ios

Bewosst Gesond

100komma7.lu / Bewosst Gesond

/ Närstoffer an der vegetarescher/veganer Ernärung

Närstoffer an der vegetarescher/veganer Ernärung

headphones

9 min

Lauschteren play_arrow
on the headlines

Gesond ouni Déierefetter, ob wat gëllt et opzepassen, wann ee sech vegetaresch oder vegan ernärt, a wat bedeiten an deem Kontext kritesch Närstoffer?

Selen, Eisen, Kalzium, Zénk, Vitaminn B12 a Vitaminn D

Erklärunge vun der Dieteticienne Stéphanie Rosquin:

Gesondheetsskandaler an de leschte Joren, de Wonsch géint d'Ausbeutung vun Déieren an d'Massendéierenhaltung ze kämpfen, souwéi reliéis Iwwerzeegungen, eethesch Wäerter an de Wonsch no Ëmweltschutz si Grënn sech fir eng reng planzlech Ernärungsweis ze entscheeden. Awer och Gesondheet a Wuelbefannen spillen eng entscheedend Roll. Wann ee gutt plangt, kann een et gutt hikréie säin Närstoffbedarf ze decken. Trotzdeem bleiwe puer Mikronärstoffer méi schwéier ofzedecken. Kleng Tricke kennen hëllefen.

Kritesch Närstoffer sinn Närstoffer, op déi ee sech bësse méi muss konzentréieren, fir datt ee se genuch an der Ernärung huet fir sengen eegene Besoine gerecht ze ginn, wéi z. B.


Omega 3 Fettsaieren
Eisen
Iod
Vitaminn B12
Vitaminn D
Zénk


Am Vegane kommen nach Kalzium, Selen a B2 dobäi. Et muss een awer soen, datt d'Versuergung mat Iod a Vitaminn D och an der allgemenger Populatioun kritesch ass. Ausser dem B12 kritt een all déi Närstoffer iwwer d'Ernärung.

Omega 3

Omega 3 ass bëssen eng komplizéiert Saach. Et gi verschidden Omega Fettsaieren, mee déi zwou, déi hei wichteg sinn, sinn den Omega 6 an den Omega 3.

Omega 6 an Omega 3 sti bëssen a Konkurrenz fir opgeholl ze ginn. Mir iesse vun Natur aus genuch Omega 6, mee net genuch Omega 3. Dofir pocht een ëmmer méi op Omega 3 wéi op Omega 6. Omega 6 fördert éischter Entzündungen. Omega 3 ass dogéint éischter entzündungshemmend. Et ginn zwou verschiddene Filièren innerhalb den Omega 3 Fettsaieren: EPA an DHA. Déi eng feelt komplett an der Planzewelt. Quelle si Fësch, Crustacé a Leinueleg (huile de lin), awer an deem Ueleg feelt eng vun deenen zwou Filièren an oppassen, deen Ueleg soll een net erhëtzen.

Eisen

Eisen hëlleft beim Energiestoffwiessel a spillt eng entscheedend Roll an der Bildung vun de roude Bluttkierpercher an am Sauerstofftransport vum Kierper. Duerch déi zwou wichteg Funktiounen dréit Eisen och dozou bäi manner midd ze sinn.

Ausserdeem spillt Eisen eng wichteg Roll am Immunsystem a verbessert eng normal kognitiv Funktioun, dat kann hëllefe bei Konzentratioun asw. D'Opnam vum Eisen aus eiser Ernärung ass komplex. Fir dës Opnam ze verbesseren, soll ee Vitaminn C derbäi huele wéi z. B. Péiterséileg, Uebst mat Vitaminn C, Paprika, Gromperen ...

De Schwiefel aus Knuewelek an Zwiwwele verbessert och Opnam vum Eisen, geneesou Sauerdeegbrout (virun allem Roggensauerdeeg). Et kann een och zum Beispill seng Nëss aweechen an dann emol kuerz réischteren.

Koffein dogéint hemmt éischter Opnam, dofir besser ëmmer mat Ofstand zum Iessen huelen an net direkt dobäi oder direkt duerno.

Iod

Iod pillt eng wichteg Roll fir Schilddrüs, gutt Quelle si Iodsalz oder d'Norialg (déi schwaarz Alg beim Sushi). Déi kann een a bësse Sesamueleg an der Pan réischteren an dann iwwer Zalot maachen.

Vitaminn B12

B12 Ass reng an den déieresche Produkter enthalen. E Vegetarier kritt se nach duerch genuch Mëllechprodukter an Eeër. E Veganer muss Zousaz anhuelen. B12 spillt ënner anerem eng wichteg Roll am Nervesystem. Et ass wichteg seng Wäerter testen ze loossen a sech vum Dokter beroden ze loossen. Eng aner Quell: Zahnpasta mat B12

Zénk

Zénk ass ee Bestanddeel vun Enzymer a Proteinnen am Kierper a spillt eng wichteg Roll am Immunsystem, op der Haut a bei der Heelung vu Wonnen, awer och um Niveau vum Insulin.

Gutt Quellen si Vollkornprodukter, Roggesauerdeeg, Huewerflacken a Lënsen

Kalzium

Hält Knachen an Zänn stabil, mee spillt och eng wichteg Roll an der Bluttgerënnung a spillt op Zellenniveau eng ganz wichteg Roll.

Gutt Quellen si Mëllechprodukter, Waasser mat vill Kalzium. Soja an Tofu, Mandelen, Sesam a Brokkoli, Kabes enthale vill Kalzium mee d'Biodisponibiltéit ass net grad esou gutt, well déi sougenannt Oxalseier a Ballaststoffer d'Opnam vum Kalzium hemmen. Pak Choi, grénge Kabes a Kale sinn interessant. Vill Salz fërdert d'Ausscheede vum Kalzium, grad wéi Kaffi. Wichteg ass Planzemëllech ze wielen, déi mat Kalzium ugeräichert gëtt.

Selen

Selen ass Bestanddeel vun Enzymer am Kierper a ass deemno wichteg virun allem am Schutz viru fräie Radikalen, déi Zelle beschiedege kënnen. Indirekt spillt en och eng Roll am Schilddrüsenhormonhaushalt an am Immunsystem.

Gutt Quelle fir Vegetarier oder Veganer: Zwou Paranëss iessen, fir säi Selen ze kréien. Zwou ginn duer.

B2

B2 oder Riboflavin ass eng ganz liichtempfindlech Vitaminn. B2 spillt eng wichteg Roll a ville Reaktiounen am Kierper: Zell-Funktion, Wuesstem an Entwécklung, mee och am Protein- an Energiestoffwiessel. Ouni Vitaminn B2 gëtt also alles gebremst. Et fënnt ee B2 virun allem a Mëllechprodukter an am Kéis. Dofir ass et bei de Veganer e kriteschen Närstoff. Et kann een och praktesch doheem seng Keimlingen ziichten.

Episoden

Alles ronderëm den Huewer

Alles ronderëm den Huewer

Huewer ass méi Nährstoffräich wéi aner Kärenzorten
headphones

14 min

play_arrow
Stressiessen

Stressiessen

An enger Zäit wou Stress en ëmmer präsenten Begleeder ginn ass, greife vill Leit zu Iessen als Copingmechanismus. Mee wat genee ass Stressiessen?
headphones

10 min

play_arrow
Fake News am Beräich Ernärung

Fake News am Beräich Ernärung

Et ginn eng Onmass Zäitschrëften, Bicher, Internetsäiten iwwer gesond Ernärung,iwwer Regimmer oder Rotschléi fir physesch méi fit ze ginn. Wéi weit sinn dös Informatioune richteg, wéi funktionéiere fake News?
headphones

14 min

play_arrow
Tourismus a Wuelbefannen an der École d’Hôtellerie et de Tourisme du Luxembourg

Tourismus a Wuelbefannen an der École d’Hôtellerie et de Tourisme du Luxembourg

Eng Weltrees, déi op 4ème ze Lëtzebuerg an an der Groussregioun ufänkt an op der 1ère a Mikronesien am Pazifik ophält
headphones

7 min

play_arrow
Permanent Kontrollen um Findel vun der Lëtzebuerger Veterinärs- an Liewensmëttelverwaltung

Permanent Kontrollen um Findel vun der Lëtzebuerger Veterinärs- an Liewensmëttelverwaltung

D'ALVA, d'Administration luxembourgeoise vétérinaire et alimentaire kontrolléiert reegelméisseg vill Déieren a grouss Quantitéite Planzen a Liewensmëttel aus Drëttstaaten, déi bei eis an d‘Land importéiert ginn.
headphones

13 min

play_arrow
Gutt iessen, gutt lafen | © Bigstock / Pavel1401

Gutt iessen, gutt lafen

Déi richteg Ernärung fir e Marathon ze lafen
headphones

9 min

play_arrow
Microgreens a Sprossen: eng Extra-Portioun Vitaminnen a Mineralien

Microgreens a Sprossen: eng Extra-Portioun Vitaminnen a Mineralien

Se si knackeg, frësch, schaarf oder wierzeg a liwweren eis eng héich Konzentratioun un Nährstoffer a kënnen dat ganzt Joer liicht gezillt ginn.
headphones

12 min

play_arrow
Vegan a vegetaresch Kichen an der Hotelschoul

Vegan a vegetaresch Kichen an der Hotelschoul

Ökologeschen Engagement an der École d’Hôtellerie et de Tourisme du Luxembourg an net nëmmen eng Äntwert op en Trend vum Marché
headphones

11 min

play_arrow
D'Bedeitung vum glykämeschen Index fir d'Gesondheet

D'Bedeitung vum glykämeschen Index fir d'Gesondheet

Reegelméisseg ze héich Bluttzockerwärter sinn ee Risikofacteur fir Prädiabeetes an Diabeetes Typ 2.
headphones

13 min

play_arrow
Schlank am Schlof: geet dat? | © Bigstock

Schlank am Schlof: geet dat?

Ernärung a Schlof sinn zwee wesentlech Piliere fir eis Gesondheet a Wuelbefannen.
headphones

8 min

play_arrow
Entzündungen am Kierper an den Afloss vun eiser Ernärung

Entzündungen am Kierper an den Afloss vun eiser Ernärung

Wéi eng Relatioun gëtt et bei der Entwécklung, vu de sougenannte " tëllen Entzündungen", mat der Ernärung
headphones

11 min

play_arrow
D‘Rommel Bommel an hir Frënn

D‘Rommel Bommel an hir Frënn

Mam villfältege Wantergeméis der Rommel entdecke mir Neies aus der Schmaachschoul.
headphones

13 min

play_arrow
Liewensmëttelsécherheet an d'Vermaartung

Liewensmëttelsécherheet an d'Vermaartung

Séchert Iessen ennerläit der Verantwortung vun all Acteur an der Liewensmëttelketten an get durch d’ALVA zu Letzebuerg iwwerwaacht.
headphones

18 min

play_arrow

Geet d'Léift wierklech duerch de Mo?

Iessen ass en zentrale Bestanddeel vun de Féierlechkeeten op Vältesdag, a vill Leit gesi kulinaresch Experiencen als e wichtege Wee fir Léift auszedrécken.
headphones

11 min

play_arrow

Gesond Ernärung op der Aarbecht

Iddien an Ustéiss, fir eng gesond Ernärung am Beruffsalldag,vun der Ernärungsberoderin Lis Muller.
headphones

16 min

play_arrow
Déiereschutz: Iwwerwaachung vum Déierewuel

Déiereschutz: Iwwerwaachung vum Déierewuel

D’ALVA, déi nei Lëtzebuerger Veterinär- a Liewensmëttelverwaltung, këmmert sech ëm d’Iwwerwaachung vum Déiereschutz an Déierewuel bei Haus-, Notz- a Labosdéieren.
headphones

18 min

play_arrow

Wuelbefannen a mental Gesondheet

Journée de Bien-Être an der Hotelsschoul zu Dikrech
headphones

13 min

play_arrow

Diabetes a grouss Ernärungstrends: den Afloss vun den neien "-tarier"

Dacks ginn dës Ernärungstrends als méi gesond dohi gestallt. Mee ass dat wierklech ëmmer de Fall?
headphones

15 min

play_arrow
Eist Iessverhalen an den Impakt vun de soziale Medien | © Bigstock / artiemedvedev

Eist Iessverhalen an den Impakt vun de soziale Medien

Plattforme wéi Instagram, TikTok a Co, hunn e groussen Afloss op eisen Alldag, awer wéi vill beaflosse se tatsächlech eis Iessgewunnechten? Ass dee ganzen Ernährungs-Social-media-Trend éischter positiv oder negativ ze bewäerten?
headphones

12 min

play_arrow
Gesond Ernärung och mat engem klenge Budget

Gesond Ernärung och mat engem klenge Budget

Kaafe just wat ee brauch, esou spuert ee Geld an et gëtt näischt verbëtzt.
headphones

14 min

play_arrow