Am Fong
"Um Ball - 50 Joer Fraefussball zu Lëtzebuerg"
55 min
De Fraefussball huet zu Lëtzebuerg eng Geschicht, just kennen déi mannste Leit se. Dat huet eng Partie Ursaachen; virop e banal a sexistesche Grond: de Fraefussball ass als Konzept ëmmer nach net an alle Käpp ukomm.
Eng gesammelt Geschicht vum Lëtzebuerger Fraefussball gëtt et bis elo net. Den Documentaire "Um Ball" ass deen éischte Projet, dee sech mam beléiftste Sport zu Lëtzebuerg auserneesetzt. Et ass en Zäitdokument, eng Bestandsopnam vun de leschte 50 Joer, en Documentaire, deen hëlleft ze verstoen, wisou de Fraefussball haut esou ass.
D'Journalistin Tessy Troes huet mat der Soziolinguistin Sarah Muller de Sujet recherchéiert a béid Frae sinn dofir 50 Joer zeréck an d'Zäit gereest. An d'Joer 1972, op Biissen, wou e Grupp jonk Frae sech zesummegedoen huet, fir Fussball ze spillen. Och zu Monnerech an zu Nidderkuer goufen déi Zäit Ekippe gegrënnt. D'Matcher sinn deemools virun engem Public ausgedroe ginn, deen d'Fraen net allze seriö geholl huet, iwwerdeems d'Dammen ouni Lizenzen oder Clibb, Championnater gespillt hunn.
70 Minutte laang suivéiert den Documentaire iwwer Extraite vun Zeitungsartikelen a Videomaterial d'Liewe vun dëse Pionéierinnen um Terrain. Temoignagen, déi beleeën a wéi wäit et deemools net vill Akzeptanz fir Fussballerinnen gouf. Spréch wéi: "Elo kréie mir eppes ze laachen", oder "wëlls de dech net Heem hanner d'Kachdëppe stellen", waren Usus, an awer hunn d'Frae weider trainéiert, gespillt, am Bulli an de Wisen.
Datt si net eescht geholl goufen an offälleg Remarken ze héiere kruten, war hinnen egal, si sinn hirer Passioun, dem Ball, nogelaf, a wollte ganz einfach Fussball spillen. Dacks mat net manner Engagement, Schweess a Kompetitiounsgeescht wéi d'Männer.
De Film weist och d'Versich am turbulenten éischte Véierelsjoerhonnert Fraefussball eng Nationalekipp ze grënnen, e BeNeLux-Tournoi a mam Progrès Nidderkuer eng Ekipp, déi jorelaang duerch d'Belsch an Däitschland fiert, fir iwwerhaapt kënnen e Fussballchampionnat ze spillen.
Ufanks den 2000er kënnt et dann zu engem richtege Boom am Lëtzebuerger Fraefussball - mat enger historescher WM-Qualifikatioun 2021/2022, wou et Lëtzebuerg geléngt, dräi Matcher ze gewannen.
Wat huet sech dann an der Mentalitéit zanter de 1970er Joren verännert? Wéi kuckt d'Welt 2023 op de Fraefussball? Wat huet d'Pionéierinne gedriwwen, a wéi wäit si si Feministinnen?
Am Fong geet der Saach op de Fong. D'Natasha Ehrmann féiert duerch d'Gespréich mat der Tessy Troes, Realisatrice vum Documentaire an der Sarah Müller, Soziolinguistin.
Episoden
Repairs For Future
De Michel Heftrich mécht mat sengem E-Vëlo Statioun an der Emissioun Am Fong.
Insekten zielen: "Méi wéi Beien! Ziel mat!"
Invitée ass d'Biologin Lieke Mevis, déi och Beroderin bei Natur an Ëmwelt ass. Si erkläert wéi a wisou d'Insekten-Aarte gezielt ginn.
De Musekssecteur organiséiert sech
Concertssäll, Festivallen, Interpreten, Createuren, an aner Museksberuffer di sech zesummen. Am Virfeld vun den Nationalwale stelle si hir Revendicatiounen un d'Politik.
Gemengewalen 2023
De Jean-Claude Franck a Maurice Molitor analyséieren d'Resultater vun de Gemengewalen 2023.
Hännwäsche rett Liewen
Invitéeë sinn zwou Infirmièren: d'Tina Koch, Infirmière an der Psychiatrie, der Infektiounspreventioun an -kontroll an d'Françoise Schmitt, Infirmière an der Infektiouns-Preventioun.
Energiemonitoring mat Smart Homes Do it yourself
Den Olivier Koos an de Lynn Bayer sinn zwee Experten am Beräich Do it yourself Smart Homes an Home Assistants.
Live vum Stater Maart
Kuerz virun de Gemengewale schwätze mir mat Interessevertrieder aus der Stad. Zu Wuert komme Vertrieder aus verschidde Quartieren, ProVelo an de Stater Geschäftsverband.
Geschwëster: "Déi längste Bezéiung, déi mir hunn"
D'Bezéiung ënner Geschwëster ass eng ganz besonnesch, seet d'Nora Van Daele vun der Eltereschoul. Mat Geschwëster léiert ee streiden a sech nees verdroen.
Fukushima: 12 Joer noom Supergau
Als Delegatiounsmember fir Transparenz an Informatioun iwwer nuklear Sécherheet war den Atom Expert, Roger Spautz a Japan, a verzielt wat hien do gesinn huet.
Spezialemissioun vun Iechternach
Historesches, live aus der eelster Stad vum Land. Gespréicher iwwer d'Sprangpressessioun, d'Ausgruewungen ënner der Petite Marquise an iwwer de Park vun der Abtei.
Live vun Esch: Wat bléift vum Kulturjoer 2022 ?
Mir diskutéieren op der Escher Brillplaz mam Artist Serge Ecker, dem artisteschen Direkter vun der Escher Konschthal, Christian Mosar, a mam Escher Kulturschäffen Pim Knaff.
ALAN - am Asaz fir maladies rares
Zwou Invitéeën sinn de Mueren am Studio. Déi nei ALAN Presidentin Anja di Bartolomeo an d'Hannah Hommel, déi mat enger rarer Krankheet lieft.
Liewensmëttel Allergien: Wann iesse krank mécht
Zwou Fuerscherinnen aus dem Luxembourg Institute of Health, LIH: Dr Annette Kühn an Dr Christiane Hilger
